Rośliny w oczku wodnym – wiosna. Oczko wodne bez roślin wygląda nienaturalnie i ubogo, a równowaga biologiczna ekosystemu ulega zachwianiu. Bujna szata roślinna ma bezpośredni wpływ na jakość wody – pobierając ogromne ilości składników pokarmowych rośliny wyższe stanowią silną konkurencję dla glonów. Im więcej roślin znajduje się w oczku, tym większe jest wysycenie wody tlenem, a mniejsze dwutlenkiem węgla. Rośliny to także nieodzowny element wpływający bezpośrednio na dobrostan zwierząt żyjących w oczku – stabilizują odczyn wody, a gatunki zakorzenione w dnie dodatkowo zapobiegają tworzeniu się w podłożu niebezpiecznych stref beztlenowych (metan, siarkowodór). Stanowią także naturalne miejsce rozrodu, żerowania, schronienie dla narybku, larw ryb i płazów, słabszych osobników oraz wielu żyjątek wodnych. Wczesna wiosna, przed rozpoczęciem okresu wegetacji, jest najlepszym okresem na sadzenie nowych roślin i dzielenie kęp tych, które się nadmiernie rozrosły. Nie brakuje jednak zwolenników sadzenia roślin na jesieni, czyli w chwili, gdy sezon wegetacyjny chyli się ku końcowi – to także jest dobry termin. Przed podjęciem decyzji o wprowadzeniu danego gatunku do oczka wodnego należy dokładne zapoznać się z jego charakterystyką botaniczną i wymaganiami środowiskowymi. Koniecznie trzeba bowiem wcześniej wiedzieć, do jakiej wielkości rozrasta się dany takson, w jakiej strefie wodnej, na jakim podłożu i stanowisku jego wegetacja przebiega najlepiej oraz jakich zabiegów pielęgnacyjnych wymaga w czasie sezonu. Bez znajomości powyższych kwestii nie ma co liczyć na harmonijną uprawę jednocześnie wielu różnych gatunków roślin w oczku. Niedopuszczalne jest sadzenie ich gdzie popadnie, bez planu. Poszczególne gatunki nie mogą bowiem zagłuszać się wzajemnie w walce o składniki pokarmowe, przestrzeń życiową i światło, lecz powinny tworzyć estetyczną całość i dobrze się ze sobą komponować. Nieodzowne jest więc wykonanie planu nasadzeń.
Gatunki osiągające największe rozmiary (pałka wodna, tatarak zwyczajny) sadzimy zwykle z tyłu i po bokach oczka, pamiętając, że wiele z nich należy do roślin ekspansywnych (trzcina pospolita, pałka wodna). W przypadku niektórych szybko rosnących odmian grzybieni („Attraction”) trzeba wziąć pod uwagę powierzchnię oczka i fakt, że w ciągu 3-4 lat rośliny te kilkakrotnie zwiększą swe rozmiary, co wymusi na hodowcy dzielenie kłączy i ich rozsadzanie. Z przodu sadzimy zwykle rośliny najniższe, a za nimi średnio wysokie. Koniecznie pozostawiamy obszar wolnej przestrzeni, umożliwiający w razie potrzeby swobodny dostęp do oczka (np. w celu karmienia, wpuszczania lub odłowu ryb, przeprowadzania zabiegów pielęgnacyjnych itp.). Nim przystąpimy do wiosennego sadzenia/dzielenia kęp należy wpierw dokładnie wyciąć (tuż nad ziemią) wszystkie uschłe części roślin, które już zimowały. Dotyczy to zwłaszcza pałek, trzcin, turzyc, czyli gatunków nabrzeżnych. Także wszelkie zniszczone tkanki innych gatunków (np. kosaćców) powinny być starannie usunięte ze względu na wątpliwą dekoracyjność, niebezpieczeństwo zanieczyszczania przez nie wody oraz zajmowanie miejsca młodym pędom. Wczesne sadzenie roślin w oczku ma szczególne znaczenie zwłaszcza w przypadku np. lilii wodnych (grzybieni), grzybieńczyka wodnego oraz grążeli, które wcześnie posadzone (kwiecień), rozrosną się i zakwitną jeszcze tego samego roku. Wielokrotnie gatunki pozyskane do oczka z naturalnych siedlisk (pałka wodna, strzałka wodna) po posadzeniu często marnieją (liście) i dopiero w następnym sezonie (po przezimowaniu bulw/kłączy) odbywa się ich normalny wzrost. Gatunki tropikalne, wrażliwe na mróz (np. pistia rozetkowata, hiacynt wodny, cibora zmienna, limnobium gąbczaste) wprowadzamy do oczka wodnego po ustaniu wiosennych przymrozków, czyli zwykle po 15 maja.
Generalnie jako pierwsze powinny być realizowane tzw. nasadzenia ekologiczne. Najpierw więc sadzimy rośliny wodne i podwodne, aby jak najszybciej zaczęły pobierać z wody składniki pokarmowe (przez co zapobiegną rozwojowi glonów) oraz ją natleniać. Po nich następują nasadzenia tzw. dekoracyjne, które powinny uwzględniać cechy biologiczne poszczególnych gatunków, w tym okres i długość kwitnienia, kolor kwiatów, kształt i barwę liści itp. Nasadzenia, które nazwałbym uzupełniającymi, obejmują wprowadzanie taksonów dopełniających kompozycji ze względu na szczególne cechy morfologiczne, np. pnące się w górę (psianka słodkogórz) lub pełzające po podłożu pędy (tojeść rozesłana), rozrastające się w zwartej kępie (sity) czy dorastające do niewielkich rozmiarów (skrzyp arktyczy, przęstka pospolita, czermień błotna, tułacz pstry), a niejednokrotnie pięknie kwitnące (knieć błotna, niezapominajki). Więcej o uprawie roślin w oczkach wodnych można przeczytać w książce autora pt. „Rośliny w oczkach wodnych – poradnik praktyczny”, http://www.multihobby.net/?page_id=19
