Pielęgniczka kakadu (Apistogramma cacatuoides) należy do rodziny pielęgnicowatych (Cichlidae) i dorasta do 8 cm. Pochodzi z dorzeczy południowoamerykańskich rzek: Amazonki, Ukajali i Pachitea. Gatunek poligamiczny – rozród odbywa się w haremie, ale rozmnażanie parami jest jak najbardziej możliwe. Samiec jest większy, bardziej kolorowy, a jego płetwy nieparzyste są znacznie wydłużone (płetwa grzbietowa tworzy charakterystyczny grzebień). W okresie spoczynku płciowego ubarwienie samicy jest szaro-brązowe. W okresie godowym zaś staje się ona bardziej żółta i ma czarny rysunek na płetwach brzusznych
Ryby chętnie przystępują do rozrodu. Najlepiej na jednego samca dać 2 samice. Jeśli samic będzie więcej, to wzmogą się walki między nimi. W zbiorniku tarliskowym (około80 l) powinno znajdować się więcej kryjówek niż par ryb (kamienne jazy, groty, korzenie, łupiny kokosu, przewrócone na bok doniczki itp.). Każda samica obiera sobie kryjówkę i strzeże rewiru wokół niej. Samiec zaś czuwa nad całością rewirów wszystkich samic. Można także rozmnażać ryby parami, co często osobiście praktykuję.
Po tarle samca odławiamy, gdyż u tego gatunku to samica zajmuje się ikrą i potomstwem. Larwy wydostają się z jaj po 3-4 dobach. Przez kolejne 4-5 dni są pod troskliwą opieką matki. Najlepszym pierwszym pokarmem jest dla młodych najdrobniejszy „pył”, czyli pierwotniaki, larwy oczlików i wrotki. Po kilku dniach można podawać nicienie „mikro”, węgorki octowe, a po 10–12 dniach najdrobniejsze oczliki i rozwielitki oraz tzw. przecier. Jako uzupełnienie diety mogą być stosowane pokarmy suche dobrej jakości. Dalszy wychów nie nastręcza już trudności, o ile przestrzegane są zasady właściwej higieny. Narybek jest bowiem wrażliwy na pogorszenie się jakości wody.
Młode są strzeżon przez matkę nawet przez 6–8 tygodni, ale w zupełności wystarcza im 2–3-tygodniowa opieka z jej strony. W miarę wzrostu należy przenosić je do obszerniejszych zbiorników, co wzmaga ich wzrost. Narybek można również odchować sztucznie, gdyż wcale nierzadko samica zjada ikrę.
Samica pilnująca ikry |
Wyhodowano kilka odmian barwnych |
Żywy pokarm stymuluje do tarła |
Samiec w pełnej krasie |
Samica wachlująca płetwami przy złożu jaj |
Samiec w pozie odstraszającej |