Cryptoheros sp. „Honduran Red Point” to atrakcyjnie ubarwiona i pochodzącej z wód Hondurasu, średniej wielkości pielęgnica, znana także pod nazwami: Blue convict, Honduran blue, Honduran red fins lub Honduran red point blue. Wyglądem przypomina popularną pielęgnicę zebrę (Amatitlania nigrofasciata). Niektórzy twierdzą nawet, że „hondurany” są jej odmianą barwną, lecz nie ma na to jednoznacznych dowodów, a wręcz istnieje wiele zaprzeczeń tej tezy. Samiec jest większy, ma dłuższe i bardziej ostro zakończone płetwy grzbietową i odbytową, które oprócz metalicznej, błękitnej barwy (czasami przechodzącej lekko w złotawą lub zielonkawą) zawierają dodatkowo także pomarańczową. Stare samce mogą mieć nieduże wzgórki tłuszczowe na głowie. Czarne, poprzeczne pasy są mniej lub bardziej widoczne, w zależności od aktualnego nastroju ryby. Z moich obserwacji wynika, że „hondurany” są mniej agresywne od „zeber”, choć w okresie opieki nad ikrą i potomstwem nie ustępują im troskliwością, zaangażowaniem i determinacją. Omawiane ryby odznaczają się zdecydowanie mniejszą płodnością od swych kuzynów. W mojej hodowli z jednego tarła uzyskiwałem nie więcej niż 50 młodych. Wielokrotnie narybku jest znacznie mniej, nawet niewiele ponad 20 sztuk. Temperatura wody przy tarle powinna wynosić 26-27°C. Moim zdaniem twardość wody nie odgrywa tu większej roli, tak samo jak jej odczyn, choć wskazany jest obojętny (wielu autorów wskazuje na odczyn lekko zasadowy jako najbardziej optymalny). To co ujęło mnie w zachowaniu rozrodczym „honduranów”, to ich niezwykła wprost troskliwość względem ikry oraz potomstwa. Po złożeniu jaj samica niemal przez 7-10 dni nie opuszcza kryjówki. Dopiero gdy wyklują się larwy zaczyna na krótko z niej wypływać, praktycznie tylko przy karmieniu. Po 3-4 dniach na dobre wyprowadza z niej młode. Rodzice wspólnie i zaciekle bronią potomstwo przed niebezpieczeństwem, jakie może im grozić ze strony intruzów (nawet tych domniemanych – za szybą :)). Mleczak strzeże rewiru wokół gniazda i często kopie dołki w podłożu, gdzie następnie przenoszone są młode. W okresie spoczynku płciowego samiec może być dość agresywny w stosunku do samicy nawet wówczas, gdy tworzy z nim ona zgraną parę w okresie tarłowym. Jednakże dużo różnorodnych kryjówek w zbiorniku łagodzi tę niekorzystną sytuację. Czasami w handlu dostępne są krzyżówki pomiędzy pielęgnicą zebrą a Cryptoheros sp. „Honduran Red Point”.
„Hondurany” to bardzo troskliwi rodzice |
Troskliwa opieka obojga |