Samiec – głównym kolorem ubarwienia jest pomarańczowy
Ta piękna, mała ryba należy do rodziny modrookowatych (Pseudomugilidae) i w naturze zamieszkuje leśne, muliste i obfitujące w roślinność strumienie o powolnym nurcie w pobliżu miasta Kiunga w górnym biegu rzeki Fly i jej dorzecza w zachodniej części Papui Nowej Gwinei. W jęz. angielskim nazwa gatunku brzmi: Paska’s blue-eye lub P. sp. „(red) orange neon”. Dorasta do 3,5 cm i dożywa około 2 lat.
Samiec – widać podwójną płetwę grzbietową i niebieskawe oczy
Moim zdaniem gatunek ten nie nadaje się do typowego zbiornika towarzyskiego, lecz do gatunkowego. Niemniej dobrze znosi towarzystwo małych, spokojnych taksonów jajorodnych (razbory, drobnoustki, kardynałki, kąsaczowate, dania itp.) oraz krewetek karłowatych. Samiec jest przepięknie, dość jaskrawo ubarwiony i ma dłuższe płetwy. W wyglądzie zewnętrznym zwracają uwagę dwie, blisko siebie położone płetwy grzbietowe (druga jest znacznie większa) oraz niebieskawe oczy.
Samica jest niepozorna i w porównaniu z samcem – mało kolorowa
Ryby te najlepiej jest utrzymywać w większych grupach z przewagą samców. Dla 8-10 osobników wystarcza 40-50 l zbiornik. Stosujemy podłoże o ciemnym zabarwieniu. Akwarium dobrze obsadzamy, zwłaszcza miękkolistną roślinnością (w tym gatunkami pływającymi, które tonują oświetlenie). Z elementów wystroju wskazane są korzenie, kawałki drewna, lignity, zatopione gałęzie i liście.
Para ryb – samiec u góry
Do chowu wystarcza zwykła woda wodociągowa, choć im jest ona miększa, tym lepiej. Jej optymalna temperatura to 23-25°C, odczyn lekko kwaśny do obojętnego (pH 6-7). Wodę regularnie, raz w tygodniu podmieniamy (około 15%) i przez cały czas filtrujemy (wystarcza tu mały gąbkowy filtr wewnętrzny lub napędzany brzęczykiem). Wskazany jest jej lekki, subtelny ruch.
Akwarium powinno być gęsto zarośnięte
P. paskai zjada wszelki pokarm, byle był tylko dostosowany do niewielkiego otworu gębowego. Jak miałem okazję zauważyć, ryba ta doskonale radzi sobie i w niższej ciepłocie wody – rzędu 18-19°C. Jest odporna, ruchliwa i bardzo wdzięczna do obserwowania, a przy tym towarzyska, łagodna i stadna (należy chować co najmniej 6 osobników). Początkowo może być nieco płochliwa.
Samica P. paskai (po lewej) i dorosła samica drobniczki
Celem rozrodu urządzamy mały zbiornik tarliskowy o pojemności 10 (gdy samiec x 2 samice) lub 30 l (gdy grupa tarlaków z przewagą samic), dobrze przykryty. Wystarcza lekko pracujący napowietrzacz lub mały filtr wewnętrzny napędzany „brzęczykiem”. Nie używamy podłoża (pod spód dajemy czarny papier). Woda powinna być miękka (5-7°n) o temperaturze 26°C.
Tarło u Pseudomugil paskai jest rozciągnięte w czasie
Jako substratu dla ikry używamy gęstych kęp miękkolistnych roślin wodnych (szybko rosnące mchy, wywłócznik, różdżyca rutewkowa, a z pływających – szczególnie pistia rozetkowa, wgłębka wodna itp.), włóczki/przędzy syntetycznej (dobrze wymytej!) przymocowanej do kawałka korka, styropianu albo pustej plastikowej buteleczki po lekarstwach („mop”).
Para w zbiorniku tarliskowym
Tarło jest rozciągnięte w czasie i trwa 7-10 dni – samica codziennie składa po kilka jaj, które przywierają do substratu. Przed tarłem można ryby rozdzielić wg. płci na około tydzień i karmić obficiej, najlepiej żywą karmą. Trójkę lub grupkę tarlaków pozostawiamy na tarlisku przez zwykle 7-8 dni, po czym je wyławiamy. Można także wymieniać substrat co 2-3 dni na nowy lub pipetą odławiać jaja do małych naczyń inkubacyjnych (szalki, szklanki, płytki itp.).
Tarlaki dobrze jest rozdzielić na kilka dni przed tarłem
Larwy pojawiają się po około 10 dniach. Wykarmienie narybku jest nie lada wyzwaniem. Jest on bowiem bardzo drobny. Na pierwszy tydzień hodowca powinien zapewnić im tzw. pył, czyli pierwotniaki (wyhodowane na pożywkach organicznych lub z preparatu handlowego) oraz wrotki, względnie larwy oczlików. Można także próbować podawać suche pokarmy pyłowe, „zieloną wodę”, drożdże itp.
Samica w towarzystwie pary żyworódek Endlera odmiany Scarlet
Od 7-8 dnia można zacząć skarmiać najdrobniejszymi larwami solowca i nicieniami „mikro”, ale pokarm pyłowy powinien być nadal podawany. Konieczne są częste (początkowo codziennie, a od 3 tyg. życia młodych co 2-3 dzień) podmiany części wody, połączone ze starannym czyszczeniem dna z resztek organicznych.
W gęsto zarośniętym zbiorniku możliwy jest spontaniczny rozród ryb
W większych (100 l i powyżej), gęsto zarośniętych zbiornikach gatunkowych możliwy jest spontaniczny rozród niewielkiej liczby tarlaków. Przy urozmaiconym karmieniu żywym pokarmem dorosłe osobniki pożerają zwykle mniej potomstwa. Sukcesywnie pojawiający się pośród roślinności pływającej wylęg należy wyławiać i przenosić do oddzielnego zbiornika odchowalni.