Może się zdarzyć, że na gody do naszego ogrodowego oczka wodnego zawita ten nieczęsty gość z rodziny grzebiuszkowatych (Pelobatidae). Jest to gatunek typowo nizinny (preferuje gleby lekkie, piaszczyste, łatwo przepuszczalne), o nocnym i bardzo skrytym trybie życia (poza okresem godowym). W wyglądzie zewnętrznym płaza zwraca uwagę, m.in.: krępe, zaokrąglone, szerokie ciało, gładka skóra z gruczołami wydzielającymi substancję odstraszającą (ma zapach czosnku), krótkie kończyny (na tylnych osadzone są twarde, zrogowaciałe, łuskowate modzele piętowe o półksiężycowatym kształcie – służą one do szybkiego zagrzebywania się w podłożu – czasami nawet na głębokość ponad 1,5 m), wysadzone ponad powierzchnię głowy gałki oczne z pionowymi (!), szczeliniastymi źrenicami oraz palce tylnych kończyn spięte błoną pławną. Generalnie wierzchnia barwa ciała jest szaro-popielata do jasnobrązowej z mniej lub bardziej ciemnobrązowymi plamami (symetrycznymi). Spód ciała ma szaro-kremową, jaśniejszą barwę, zaś po bokach widać czasem czerwone punkty. Samica jest większa (dorasta do 8 cm) od samca (około 5 cm). Ten ostatni ma w okolicach barków gruczoły naramienne (są najlepiej widoczne w czasie godów jako nabrzmiałe, twarde w dotyku twory).
Wczesną wiosną (marzec, kwiecień) huczki wędrują nocami do zbiorników wodnych w celu odbycia godów. Oczywiście najbardziej preferują te bez ryb lub z małą ich obsadą, dobrze zarośnięte roślinnością, nawet niewielkie. Płaz ten nie ma rezonatorów (a także błony bębenkowej i modzeli godowych), stąd wydawane odgłosy (zarówno przez samce, jak i samice) nie są zbyt głośne (pomruki). Para w ampleksusie (pachwinowym) przebywa praktycznie cały czas pod wodą wynurzając się tylko z rzadka w celu zaczerpnięcia powietrza. Dodatkowo płazy przemieszczają się ochoczo w różne miejsca zbiornika. Gody są rozciągnięte w czasie i trwają zwykle do końca maja.
Samica składa skrzek na roślinach lub pod powierzchnią wody w postaci długich, przezroczystych, galaretowatych rulonów. Ich długość może przekraczać nawet metr (zwykle 40-70 cm przy szerokości ok. 2 cm). Może być w nich nawet grubo ponad 3000 jaj. Drugą ciekawostką omawianego gatunku są osobliwe kijanki, które wylęgają się po kilku dniach. Osiągają one bowiem rozmiar nawet ponad 15 cm, a więc są czasami dwa razy większe od swoich rodziców (to największe kijanki u europejskich płazów). Mają szeroką i długą płetwę ogonową. Ich przeobrażenie trwa do 3 miesięcy, po czym na ląd wychodzą małe, około 3 cm huczki. Bywa, że kijanki zimują pod wodą i przeobrażają się dopiero w następnym roku. Grzebiuszki zimują zapadając w sen zimowy, zagrzebane w podziemnej norze. Osiągają dojrzałość płciową po około 3 latach. Dożywają około 10 lat. Grzebiuszka ziemna podlega całkowitej ochronie prawnej.
